Simgesi ‘Ag’ olan değerli, parlak görünümlü ve kıymetli element grubuna gümüş denir. Gümüş de diğer elementler gibi belirli erime noktası, ağırlık oranı, kaynama noktası ve özgül ağırlığı olan bir elementtir. Bu elementin tarihçesi uzundur. Eski zamanlardan beri bilinen gümüş elementi bakır ve altından sonraki zamanlarda ortaya çıkarılmıştır. Bilimsel yaklaşımlara dayanılarak gümüş hakkında bilgilendirme eski zamanlardan beri yoğrularak oluşturulmuştur. Uzman ekipler bu bilgilendirme sayesinde kurulmuştur. Doğada nadir ve özel yerlerden çıkarılan gümüş elementi diğer elementlerle birlikte alaşım halinde bulunmaktadır. Gümüş elementi yer kabuğu üzerinde dağılmış halde bulunmaktadır. Gümüş elementi ışığı ve sıcaklığı çok güzel yansıtmaktadır. Gümüş elementi dövülerek istenilen şekle sokulabilir. Elektrik ve elektronik sistemlerde küp şeklinde veya altıgen şeklinde kristalleşir. Kolay kolay oksitlenmez. Bazı elementlere göre daha güçlü bazı elementlere göre daha zayıf haldedir. Gümüşün bu fiziksel hal değişim oranı diğer elementlerdeki hacmine, içeriğine ve kütlesine göre değişmektedir.
Gümüşün Tarihçesi ve Türkiye’de Gümüş
Tarih boyunca farklı amaçlarla kullanılmaya başlanılan gümüşü Romalılar işlemiştir ve para olarak kullanmaya başlamıştır. Daha sonra gümüş kullanımı ihtiyaca göre şekillenmiş, ticaretin ve üretimin tüm kollarında kullanılmıştır. 1860 yıllarında İspanya’da yer kabuğu üzerinde yaklaşık olarak sekiz bin ton külçe gümüş çıkarılmıştır. Dünyada tüm ülkeler arasında en saf ve en katkısız gümüş madenleri Atina ve Nevada olduğu tespit edilmiştir. Gümüş birçok sektörde kullanılmaya başlayınca dünyanın birçok ülkesinde gümüş arayışları başlanmıştır. Gümüş elementi tüm sektörlerde amaca göre farklı işlemler için kullanılmıştır. En eski işlemlerden biri de kurşunla karıştırma yöntemidir. Bu yöntem sayesinde ayrıştırma yapılarak saf ve nadir parçalar üretilmiştir. Bir diğer yöntem ise amalgam yöntemidir. Çamurumsu bir hale getirilen gümüş elementi parçaları tuz ve civa maddeleriyle birlikte karıştırılarak hamurumsu doku elde edilmektedir. Bu doku son işlemlerden sonra özel fırınlarda pişirilerek gümüş elementi ortaya çıkarılmaktadır. Son yöntem de siyanür ve çinkolama denilen yöntemdir. Bu yöntemler gümüş arayışlarında ve üretiminde kullanılarak birçok yerel ve özel sektörlerde yararlanılmaktadır. Bu sektörlerde gümüş; fotoğraf sektöründe, elektrik elektronik sistemlerde, süs eşyalarında, takı sektöründe, dişçilik işlerinde, bilgisayar iç dizayn sistemlerinde, pil imalatında kullanılmaktadır. Dünyanın birçok ülkesinde gümüş rezervleri için kullanılan yöntemler Türkiye gümüş rezervi için de geçerlidir. Gümüş, Türkler için önemli bir değere sahiptir. Türkiye gümüş madenleri sayesinde eski Türk tarihi farklı bir boyutta değer kazanmıştır.
Türkiye’de Gümüş Çıkartılan Yerler
Tarih boyunca Türkiye’de gümüş çıkarılan yer olarak 1987 yılının son aylarında Kütahya ilinin Gümüşköy yerleşkesinde kurulmuş üretim tesislerin aktif olarak işlenmesi ile gümüş yolculuğuna başlanmıştır. Bu tesis Türkiye için çok değerlidir çünkü gümüş elementini saf halde direk çıkarılan ilk tesis olma özelliğine sahiptir. Bu tesis yıl içerisinde plana göre 180 gr tenörlü 122,40 ton gümüş üretimi yapılacak şekilde ayarlamalar yapılmıştır. Fakat o zamanın şartları, bilgi eksikliği ve de yetersiz aletler nedeniyle yalnız 85 ton gümüş çıkarılmıştır. Bu oran Türkiye gümüş rezervine göre düşük bir orandır. Gümüş çıkarmak için kullanılan birçok yöntem Türkiye içinde kullanılmıştır. Türkiye’de 874 milyon 782 bin 294 ton altın + gümüş, 368 milyon 688 bin 273 ton gümüş görünür rezervi bulunuyor. Kütahya ilimizin dışında Türkiye’de gümüş çıkarılan yerler; Mardin, Gaziantep, Trabzon, Ardahan, Gümüşhane, Antalya, Bursa, Niğde, İzmir, Elazığ, Amasya, Balıkesir illerimizdir.
